Çocuğun gelişimi için rutin kontrolleri atlamayın!

Çocuğunuzun sağlıklı gelişip gelişmediğini takip etmek için en doğru davranış, rutin sağlık kontrollerinİ ihmal etmemek…

Sağlıklı yetişkinlik döneminin temeli, sağlıklı çocukluk döneminde atılıyor. Bu nedenle özellikle ilk yaşlarda çocukların düzenli aralıklarla hekime gidip, büyüme ve gelişmelerinin yakından izlenmesi önem taşıyor. Sağlıklı çocuklara yönelik kontrolleri “Çocuğun doktora hasta olmadan götürülerek, hastalıkların tedavi aşamasına gelmeden daha en başta önlenmesi amacıyla yapılan takipler” olarak tanımlıyor.

Çocuklar hayatlarının ilk yılında çok hızlı büyüyor. Bu nedenle, ilk bir yıl yapılan takipler önem taşıyor. Bir yılın, en değerli dönemi ise yenidoğan. Sağlıklı çocuklara yapılan kontroller hakkında bilgi veren Dr. Pınar Keskin, bebekler doğduktan sonra yapılan beş – yedinci gün ve 15. gün takiplerinin boy uzaması, kilo alımı ve baş çevresi  gibi veriler açısından çok önemli olduğunu belirterek, “Çocukların yaşıtlarına göre; boy, kilo ve baş çevresinin ne durumda olduğunu gösteren persentil eğrilerine göre gelişmesi takip ediliyor. Yenidoğan çok hızlı büyüdüğü için haftalık kilo alım hızı bizim için önemli” diyor. Bu dönemin en önemli test ve tetkiklerini ise, zeka geriliğine yol açabilen fenilketonüri ve hipotirodi taramaları , işitme testi , doğumsal kalça çıkığı,inmemiş testis, yarık damak – dudak,doğumsal kalp hastalığı,doğuştan gözyaşı kanalı darlığı, gözde infeksiyon ve göbekte granulom   kontrolü oluşturuyor. Elle yapılan kalça muayenesinin ardından birinci ayda, kalça ultrasonu da yapılıyor. Dr. Keskin, yenidoğanın ilk muayenesiylle ilgili olarak, şöyle devam ediyor: “İlk muayenede aileye aşılar, bebeğin beslenmesi ve bakımına ilişkin bilgiler veriliyor. Çünkü ilk bir yılda, özellikle ilk altı aylık dönemde çok yoğun bir aşı takvimi var. Doğumda ve birinci ayda Hepatit B aşısı; iki, dört ve altıncı aylarda karma ve pnömokok aşıları, yine altıncı ayda hepatit B aşısı  yapılıyor. İkinci ayda verem aşısı uygulanıyor. Bir yaşında kızamık, kızamıkçık ve kabakulak aşısı yapılıyor. Bir yaşından sonra ise aşılara pnömokok, su çiçeği, karma ve hepatit A aşıları ile devam ediliyor.

İlk yılda aylık kontrollerde aşı uygulamasının yanı sıra çocuğun büyüme ve gelişmesi nörolojik , psikolojik ve fiziksel olarak  değerlendiriliyor. Beslenmesi ile ilgili bilgiler veriliyor. Yaşına uygun tepkiler verip vermediği ölçülüyor. Buna göre, bir bebeğin ikinci ayda gülümseyerek annesine tepki vermesi, en geç üç aylıkken başını dik tutabilmesi, dört ya da beş aylıkken de destekle oturabilmesi gerekiyor. Altı aylıkken tam idrar tahlili yapılması gerekiyor.

BİR YAŞINDAN İTİBAREN TAKİP SÜRECİ DEĞİŞİYOR

Bir yaşında bebeklerin kan sayımı ve demir depolarına bakılıyor. Ayrıca idrar tahlili ve göz muayenesi de yapılıyor. Bir ve iki yaş arasında ise, kontrol periyodu üç aya çıkıyor. Aşı takvimine göre de aşıları uygulanıyor. İki – altı yaş arasında  ise kontrol periyodunun altı ayda bir olması öneriliyor.En geç üç yaşına kadar her çocuğun mutlaka tansiyonuna bakılması gerekiyor.

Yuvaya başlayan çocukların dışkıları parazit açısından kontrol edilmelidir. Dr. Pınar Keskin, obeziteye meyilli ve ailesinde kolesterol yüksekliği öyküsü olan çocuklarda iki yaşında yapılan kontrollere total kolesterol ve trigliserid seviyesini gösteren tahlillerin de eklendiğini belirtiyor.

OKULA BAŞLADIKTAN SONRA DA TAKİP DEVAM EDİYOR

Okul döneminde ise  altı ayda bir göz, diş muayenesi yapılması önem taşıyor. Boy ve kilo alımının, omurga sağlığının,tansiyon ölçümünün de  yapılan kontrollerde dikkatle izlenmesi gerekiyor. Sağlık kontrollerinin düzenli yapılmasıyla çocuklarımızın hem ruhsal hem de fiziksel açıdan sağlıklı gelişmelerinin sağlanması  okul başarılarını da olumlu yönde etkilemektedir.

Dr. Pınar Berik Keskin
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı